Với trên 93% đại biểu tán thành, Nghị quyết về phát triển trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam đã được Quốc hội thông qua vào sáng 27/6. Nghị quyết này có hiệu lực từ 1/9. Việt Nam sẽ phát triển một trung tâm tài chính quốc tế, đặt tại hai nơi là TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng, với định hướng thống nhất quản lý, phát triển sản phẩm riêng biệt cũng như phát huy thế mạnh từng thành phố.

Tháng 11/2024, Bộ Chính trị đã ban hành Thông báo số 47 về việc xây dựng trung tâm tài chính khu vực và quốc tế tại Việt Nam. Từ khi xây dựng Đề án và Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội, đã có hơn 10 hội nghị tầm cỡ quốc gia và quốc tế được tổ chức, cho thấy sự quyết tâm để phát triển mô hình này. Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, cơ quan soạn thảo Nghị quyết là Bộ Tài chính cũng đã có nhiều chuyến đi thăm, học hỏi mô hình, kinh nghiệm của các quốc gia khác. Cộng đồng chuyên gia trong và ngoài nước đều đánh giá rất cao việc xây dựng và hình thành trung tâm tài chính tại Việt Nam.

Ông Hubertus Vaeth - Giám đốc Trung tâm Tài chính Frankfurt cho hay: "Chúc mừng Việt Nam đã quyết định thành lập trung tâm tài chính. Ý tưởng thành lập 1 trung tâm tài chính tại 2 điểm đến là TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng cũng rất tuyệt vời. Nhiều doanh nghiệp, tổ chức và người dân sẽ được hưởng lợi từ mô hình này".

"Việt Nam có nhiều tài năng trẻ, trung tâm tài chính chính là nơi có thể biến những ý tưởng, mô hình kinh doanh mới thành thực tế. Việt Nam cũng có thể tận dụng lợi thế này để trở thành một trong những nhà xuất khẩu hàng đầu thế giới", ông Jochen Biedermann - Giám đốc Liên minh các Trung tâm Tài chính quốc tế chia sẻ.

Phát triển các sản phẩm đầu tư mới tại trung tâm tài chính

Trong kỳ họp Quốc hội vừa diễn ra, quá trình thảo luận, đa phần các ý kiến của đại biểu quốc hội đều đánh giá cơ chế, chính sách phát triển trung tâm tài chính quốc tế có tính đột phá, cạnh tranh. Trong đó, chính sách thuế, đất đai, hạ tầng, nhân lực, một số quy định về bảo hiểm đã vượt trội so với một số trung tâm tài chính quốc tế khác. Đặc biệt là về hành lang pháp lý, đã có sự khác biệt và vượt trội so với khuôn khổ hiện nay.

Tại trung tâm tài chính, cơ quan giải quyết tranh chấp gồm Tòa án chuyên biệt và Trung tâm trọng tài quốc tế tại Việt Nam. Đối với giao dịch có ít nhất một bên tham gia là thành viên của trung tâm tài chính, thì các bên được thỏa thuận, lựa chọn áp dụng pháp luật quốc tế tại Việt Nam.

Ngoài ra, Nghị quyết cũng dành 1 chương để quy định về việc cho phép thành lập các loại sàn giao dịch, nền tảng giao dịch tại trung tâm tài chính. Đây được cho là điểm đột phá để mở rộng các sản phẩm đầu tư tài chính tại Việt Nam từ đó thu hút dòng vốn trên toàn cầu.

Việt Nam có thế mạnh về nông nghiệp. Nhiều mặt hàng nông sản có kim ngạch cao hàng đầu thế giới, như gạo, cà phê, hạt điều. Nếu hình thành một số sàn giao dịch hàng hoá, thì sẽ góp phần giúp sản phẩm nông nghiệp có vị thế, làm chủ giá cả. Thế nhưng, cũng cần quy định rõ thẩm quyền thành lập các sàn này.

Ông Trần Hoàng Ngân - Đại biểu Quốc hội TP Hồ Chí Minh cho biết: "Không quá vội vàng mở nhiều sàn để rồi thiếu kiểm soát. Chúng ta phải có quy chuẩn, chúng ta phải công bố những điều kiện. Chúng ta có thể hình thành Công ty TNHH một thành viên, sau này thành lập công ty cổ phần có sự tham gia của vốn nhà nước, giống như hình thành Sở giao dịch chứng khoán TP Hồ Chí Minh, Sở giao dịch TP Hà Nội".

Ngoài ra, thị trường cũng có thể hình thành các quỹ đầu tư quy mô lớn như quỹ hưu trí tự nguyện, quỹ của công ty bảo hiểm để huy động nguồn tiền nhàn rỗi. Đây đều là những mô hình tài chính truyền thống, nhưng cơ hội của Việt Nam nằm ở chỗ kết hợp với công nghệ để tạo ra giá trị gia tăng.

"Đó là sản phẩm cơ bản, nhưng với công nghệ thì chúng ta có thể làm với chi phí thấp hơn, thời gian đi ra thị trường nhanh hơn. Với những thị trường tài chính rất lớn như Mỹ, Hồng Kông (Trung Quốc), Nhật Bản họ cũng đang nghiên cứu, ai là người đi trước thì cũng có thể sẽ là người chiến thắng", bà Trần Thị Thuý Ngọc - Phó Tổng Giám đốc Deloitte Việt Nam chia sẻ.

Không chỉ là hàng hoá hữu hình, các sàn giao dịch tài sản mã hóa, tài sản số cũng sẽ có thể được hoạt động tại trung tâm tài chính. Đây là bước đi để quản lý dòng tiền ảo trên chính sân nhà, trong bối cảnh Việt Nam hiện đứng thứ hai thế giới về tỷ lệ người sở hữu tài sản số.

Sẵn sàng các điều kiện vận hành trung tâm tài chính

Việc hình thành mô hình 1 trung tâm tài chính quốc tế với 2 điểm đến được cho là phù hợp với nhu cầu phát triển của Việt Nam. TP Hồ Chí Minh là trung tâm kinh tế của cả nước, đã đứng thứ 98/119 trung tâm tài chính toàn cầu, tăng 7 bậc trong năm qua. Đà Nẵng cũng giữ vị trí chiến lược, kết hợp với mô hình khu thương mại tự do vừa được thông qua. Ngay từ khi Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội được xây dựng, hai thành phố cũng đã chủ động chuẩn bị cho sự hình thành của Trung tâm tài chính quốc tế.

Ranh giới Trung tâm tài chính quốc tế tại TP Hồ Chí Minh đã được nghiên cứu xác định tại Quận 1 và Khu đô thị mới Thủ Thiêm với tổng diện tích 783ha. Với Đà Nẵng, trước mắt, thành phố bố trí 5 khu đất nằm trên những tuyến đường huyết mạch, với tổng diện tích 6,1ha. Lâu dài hơn, thành phố đã chuẩn bị quỹ đất 350ha để làm thành phố tài chính.

Ngay từ quý 4 năm nay, TP Đà Nẵng đã bố trí tòa nhà 22 tầng tại khu công viên phần mềm số 2 để có thể làm trụ sở vận hành trung tâm tài chính quốc tế. Định hướng đến năm 2030, khu đất đối diện với quy mô 9,7ha sẽ trở thành trung tâm fintech tại Đà Nẵng. Nguồn nhân lực vận hành cũng đang được thành phố chuẩn bị.

Ông Hồ Kỳ Minh - Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP Đà Nẵng cho biết: "Thành phố đã thành lập một ban trù bị để xúc tiến thành lập Trung tâm tài chính quốc tế và với 27 thành viên và Hội đồng tư vấn với 10 thành viên gồm. Quý 3 năm 2025, thành phố sẽ cử 10 cán bộ, công chức, trong đó có những cán bộ, công chức có trình độ phó giáo sư, tiến sĩ để đi học tập các chương trình đào tạo ở các tổ chức quốc tế".

Để thu hút nhiều nguồn lực đầu tư vào trung tâm tài chính, các chuyên gia khuyến nghị các địa phương tăng cường đầu tư vào hạ tầng.

Ông Nguyễn Minh Cường - Kinh tế trưởng tại Việt Nam, Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) cho hay: "Ví dụ như giao thông công cộng, tàu điện ngầm hoặc các cơ sở hạ tầng về đô thị, hạ tầng kỹ thuật số, hạ tầng về giao dịch tài chính là những hạ tầng rất quan trọng để giảm thiểu được chi phí giao dịch và thích ứng được với hoạt động vận hành".

Trung tâm tài chính không phải chỉ là một tòa nhà vật lý, mà là cả một hệ sinh thái. Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, để thu hút được những nhân lực chất lượng cao, mỗi trung tâm tài chính cần phát triển cả các dịch vụ, tiện ích về cuộc sống như vui chơi, giải trí, mua sắm, khám bệnh.

Bản chất của dòng vốn và thị trường tài chính là tìm kiếm lợi nhuận. Nghị quyết về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam được thông qua với những cơ chế đột phá và sức cạnh tranh vượt trội sẽ đem lại một môi trường đầu tư kinh doanh ổn định, cạnh tranh; một khuôn khổ pháp lý tiệm cận thông lệ quốc tế; một nguồn nhân lực tài chính chất lượng cao; góp phần khai mở giai đoạn phát triển mới cho ngành tài chính.

Theo VTV.VN